พฤติกรรมของกระต่าย

พฤติกรรมของกระต่าย

โดยธรรมชาติ กระต่ายเป็นสัตว์ที่ตื่นตัวในเวลาเช้าและค่ำ กระต่ายบางตัวคึกคักอยู่ตลอดคืน ดังนั้นช่วงเวลานี้อาจจะเป็นเวลาที่เหมาะสมที่คุณควรเล่นกับมัน

กระต่ายเป็นสัตว์สังคม จึงชอบที่จะอยู่รวมกันหลายๆตัว และมีพฤติกรรมแย่งชิงความเป็นใหญ่ในตัวผู้ พวกมันจะต่อสู้กันเพื่อขึ้นเป็นผู้นำ คงไม่ปลอดภัยแน่ที่จะใส่ตัวผู้วัยฉกรรจ์ 2 ตัว (ที่ไม่ได้ตอน) ไว้ด้วยกัน นอกจากนี้ ตัวผู้ที่ยังไม่ได้ตอนยังมีแนวโน้มที่จะแสดงอาณาเขตเช่นเดียวกันกับกระต่ายป่าอีกด้วย


พฤติกรรมการแสดงออกต่างๆ ของกระต่ายบอกอะไร?

~*~การขุด~*~

ในธรรมชาติกระต่ายขุดดินเพื่อสร้างโพรง การขุดคือพฤติกรรมที่สำคัญตามธรรมชาติของพวกมัน โดยลูกกระต่ายจะชอบขุดดินเล่นมากเป็นพิเศษ คุณควรหาสถานที่หลายๆ แบบให้กระต่ายขุด เช่น กล่องเปล่า หรือกล่องใส่กระดาษ เมื่อไรก็ตามที่คุณจับได้ว่ากระต่ายของคุณขุดในที่ๆคุณไม่อยากให้มันทำ ใ้ห้ใช้คำพูดที่เฉียบขาดกับมันและจับใส่กล่อง เมื่อมันขุดในกล่องที่จัดให้แล้ว อาจให้อาหารมันเล็กน้อยเพื่อเป็นรางวัล


~*~การสื่อสาร~*~

กระต่ายสามารถเป็นสัตว์ที่คุยสนุกได้เมื่อถึงเวลา เคล็ดลับคือการเรียนรู้ที่จะเข้าใจว่ากระต่ายกำลังพยายามจะบอกอะไรกับคุณ บางครั้งกระต่ายจะบอกสิ่งต่างๆ กับคุณด้วยการทำเสียงหรือส่งเสียงร้อง เช่น คำราเมื่ออยู่ในอารมณ์ฉุนเฉียว ร้องเสียงแหลมเมื่อมีอะไรไม่ดีเกิดขึ้นกับมัน หรือเมื่อถูกจับหรือเจ็บปวด

ตัวผู้ที่ต้องการผสมพันธ์อาจทำเสียงรัวในลำคอ (purr) มันเป็นส่วนหนึ่งของวิธีที่จะบอกตัวเมียว่ามันสนใจ กระต่ายอาจขบฟันนั่นคือสัญญาณของความเจ็บปวด ถ้าไม่แน่ใจว่ากระต่ายของคุณกำลังพยายามจะพูดกับคุณด้วยเสียงของมันหรือเปล่า ให้ดูว่ามันทำอะไรอีก ดูท่าทางและการเคลื่อนไหวของร่างกายของมัน สิ่งนี้จะช่วยบอกได้ว่ามันกำลังพูดอะไร


~*~การเคาะเท้า~*~
กระต่ายจะตีเท้าหลังกับพื้นเป็นสัญลักษณ์เตือนภัย สิ่งนี้เรียกว่า การเคาะเท้า (thumping) กระต่ายยังอาจทำเสียงโดยการกระโดดขึ้นลงด้วย 2 ขาหลัง แต่ยังคงอยู่ที่เดิม บางครั้งมันอาจปัสสาวะไปด้วย ส่วนใหญ่เราจะเห็นการเคาะเท้าเมื่อกระต่ายของพวกเขาเครียดหรือตื่นกลัวมากกว่า กระต่ายบางตัวจะเคาะเท้าเมื่อเข้าไปหามันหรือพยายามจะอุ้มมันขึ้นมา นี่คือสัญญาณเตือนให้คุณรู้ว่า ถ้ากระต่ายตื่นกลัวง่ายหรือยังไม่เคยถูกจับต้อง การเคาะเท้าอาจตามมาด้วยการทำร้าย กระต่ายอาจเคาะเท้าเพื่อให้ได้สิ่งที่มันต้องการ เช่น ขออาหารอีก หรือมันอาจเคาะเท้าเพื่อพยายามห้ามไม่ให้คุณไล่มันกลับเข้าไปในกรง



~*~การเคลื่อนไหวร่างกาย หู หรือหาง~*~

มีอีกวิธีที่กระต่ายจะใช้ร่างกายเพื่อสื่อสารกับคุณ ถ้ามันกำลังจะจู่โจม มันจะโก่งตัวขึ้นและหางชี้ มันอาจลู่หูของมันไปข้างหลังด้วย ในทางตรงกันข้ามถ้ากระต่ายโก่งตัวโดยหูไปอยู่ข้างหลังแต่นั่งอยู่ มันจะอยู่ในท่าระวังตัว มันกำลังคิดว่าจะโจมตีดีหรือไม่



~*~การเรียกร้องความสนใจ~*~

กระต่ายบางตัวจะแสดงออกให้เห็นได้ชัดเจนมากว่า เมื่อไรที่มันต้องการความสนใจ และเมื่อไรที่ไม่ต้องการ ถ้ากระต่ายเอาจมูกมาดุนนั่นคือมันต้องการให้สนใจ ถ้าข่วนพื้นด้วยเท้าหน้า มันอาจกำลังเรียกร้องความสนใจด้วยเช่นกัน ขณะที่คุณกำลังเล่นกับมันๆ อาจจะผลักมือคุณออก มันกำลังบอกอย่างชัดเจนว่า “ขอบคุณ แต่พอแล้ว หยุดเถอะ” กระต่ายของคุณกำลังพยายามบอกคุณด้วยว่ามันไม่ต้องการความสนใจจากคุณ ถ้ามันดิ้นรนขณะที่คุณอุ้มมันขึ้นมา

กระต่ายอาจงับคุณ เพื่อให้สนใจมันหรือให้คุณทำในสิ่งที่มันต้องการ การงับนี้แตกต่างจากการกัดด้วยความโกรธ การตอบสนองที่เหมาะสมคือให้ส่งเสียงร้องดังๆ เพื่อให้กระต่ายรู้ว่ามันทำคุณเจ็บ เชื่อหรือไม่ว่ามันไม่ได้ตั้งใจจะทำให้คุณเจ็บ สิ่งที่มันต้องการคือความสนใจ ถ้าคุณร้องทุกครั้งที่กระต่ายงับ มันจะเรียนรู้ที่จะงับให้เบาลงหรือไม่ทำแบบนี้อีกเลย



~*~การทำเครื่องหมาย~*~

ถ้าคุณมีกระต่ายตัวผู้ คุณอาจสังเกตเห็นมันถูคางไปทั่วบ้านและทั่วกรงของมัน มันกำลังทำเครื่องหมายบอกอาณาเขต กระต่ายมีต่อมกลิ่นอยู่บนหัว และกลิ่นนี้จะถูกทาบนสิ่งต่างๆ ที่กระต่ายคิดว่าอยู่ในอาณาเขตของมัน กระต่ายตัวใดก็ตามที่ผ่านเข้ามาจะรู้ได้ทันทีว่าเขตนี้เป็นของกระต่ายอีกตัวหนึ่ง



~*~ภาษาร่างกายอื่นๆ~*~

เมื่อกระต่ายของคุณเลียหรือดม นั่นหมายความว่ามันชอบคุณมาก
ถ้ามันนั่งลงบนตะโพกอยู่ในกรงของมัน มันต้องการจะออกมา
ถ้ามันอยู่นอกกรงและนั่งลง มันกำลังเฝ้าระวัง นี่คือวิธีที่กระต่ายดูว่ามีผู้ล่าหรือเปล่าเมื่ออยู่ในป่า
มันจำเป็นที่จะต้องเรียนรู้ที่จะอ่านใจกระต่ายของคุณให้ออก เพื่อที่จะได้สร้างความสัมพันธ์อันดีกับมัน เป็นเรื่องสำคัญที่มันต้องเรียนรู้ที่จะไว้ใจคุณด้วยเช่นกัน วิธีเริ่มต้นที่ดีวิธีหนึ่งคือ อย่าจับหรืออุ้มเมื่อมันไม่ต้องการ ถ้ากระต่ายไม่พร้อมที่จะให้อุ้ม คุณยังคงสามารถให้ความสนใจและสร้างความสัมพันธ์กับมันได้ โดยการเการอบๆ ใบหูของมัน หรือถูคางของคุณกับหน้าของมันขณะที่มันอยู่ที่พื้น



~*~ความก้าวร้าว~*~

เราชอบคิดว่ากระต่ายเป็นสัตว์เล็กที่เชื่องและน่ารัก พวกมันอาจจะวิ่งไล่กัน แต่เราไม่คิดว่ามันจะต่อสู้กัน ความจริงคือกระต่ายทุกตัวอาจก้าวร้าวได้ภายใต้สถานการณ์หนึ่ง เช่น หวาดกลัว มีกระต่ายน้อยตัวมากที่จะแสดงความก้าวร้าวโดยไม่มีสาเหตุ

กระต่ายอาจจะดื้อมากหรือแม้แต่กลัวน้อยในตอนแรก กระต่ายอาจจะกัดและแตะอย่างแรง การเคลื่อนไหวที่รวดเร็วของมันอาจทำให้ยากที่จะทำอะไรได้ในเวลาที่มันก้าวร้าว ต้องใจเย็นๆ แม้คุณจะมีกระต่ายที่ชอบแสดงความก้าวร้าวออกมา แต่ในที่สุดมันก็จะเป็นสัตว์เลี้ยงที่เชื่องได้ตามที่คุณต้องการ



~*~การแสดงอำนาจ~*~

ต้องให้ความสนใจต่อสถานการณ์ที่นำมาซึ่งความก้าวร้าว กระต่ายบางตัวจะแสดงพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับการแสดงอำนาจ กระต่ายพวกนี้จะพยายามขึ้นเป็นผู้นำในบ้านของคุณ และต้องให้มันรู้ว่าคุณต่างหากที่เป็นผู้นำ กระต่ายบางตัวจะพยายามแสดงอำนาจของมันโดยการปัสสาวะบนเตียงหรือเก้าอี้ตัวโปรดของคุณ หรือปัสสาวะรดกรงของกระต่ายอีกตัวหนึ่ง เพื่อกำหนดอาณาเขตและแสดงความมีอำนาจเหนือกว่า

เราสามารถปรับพฤติกรรมของมันได้ โดยการไม่ให้กระต่ายเข้าไปในสถานที่นั้น และสามารถสร้างความมั่นใจได้ด้วยว่ากระต่ายจะอยู่ในการควบคุม เมื่อมันถูกปล่อยออกมานอกกรง เพื่อที่คุณจะได้ไล่มันไปจากที่นั่น เมื่อไรก็ตามที่มันเข้าไปใกล้ การดุด้วยเสียงที่หนักแน่นอาจเป็นการแสดงให้เห็นว่าสถานที่นั้นอยู่นอกอาณาเขตของมัน ถ้าไม่ได้ผลคุณอาจจัดเซอร์ไพรส์ให้กระต่ายของคุณ โดยวางกับดักที่ไม่เป็นอันตรายไว้บนเตียงหรือเก้าอี้ด้วยลูกโป่ง หรืออุปกรณ์ที่มีลักษณะคล้ายกับดักหนู ซึ่งสามารถหาซื้อได้จากร้าน pet shop เพื่อทำให้กระต่ายตกใจหนีไป



~*~การงับ~*~

อีกวิธีหนึ่งที่กระต่ายอาจทำเพื่อแสดงอำนาจคือ การงับเมื่อคุณอยู่บนเก้าอี้หรือเตียง ในสถานการณ์เช่นนี้กระต่ายกำลังพยายามบอกว่า สถานที่นี้คืออาณาเขตของมันและคุณควรออกไปจะดีกว่า การโต้ตอบของคุณคือบอกกระต่ายว่าที่นี่คืออาณาเขตของคุณ ส่งเสียงดังตอบการงับนั้นและค่อยๆ แต่อย่างมั่นคง วางกระต่ายลงบนพื้น หรือค่อยๆ กดหัวมันลง เป็นความหมายของอำนาจที่คุณมี อาจจะต้องทำสิ่งนี้ 2-3 ครั้ง ก่อนที่กระต่ายจะเลิกท้าทายคุณ ถ้าดูเหมือนมันไม่รับรู้ว่าคุณกำลังพยายามจะสอนอะไรมันให้ไล่มันกลับไปที่กรง คุณควรเคารพว่ากรงคืออาณาเขตของกระต่าย เมื่อไรก็ตาม ถ้าเป็นไปได้ให้มันออกมาเองเมื่อคุณต้องการให้มันออกมาจากกรง ดีกว่าจะเอื้อมมือเข้าไปคว้าตัวมันจากข้างในกรง



~*~การหาคู่~*~

กระต่ายที่ถูกกระตุ้นโดยฮอร์โมนอาจแสดงความก้าวร้าวได้ ถ้ากระต่ายกำลังมองหาคู่และหาไม่ได้ กระต่ายอาจแสดงอาการก้าวร้าว ส่วนใหญ่กระต่ายจะเดินวนรอบเท้าของคุณ เอาปากสัมผัสคุณ (หรือวัตถุ) แล้วกัด การทำหมันหรือตอนกระต่ายจะช่วยบรรเทาปัญหานี้ลงได้

จำไว้ว่ากระต่ายที่ก้าวร้าวต้องใช้เวลาในการปรับพฤติกรรมนานกว่ากระต่ายตัวอื่น ดังนั้นคุณต้องอดทน บางครั้งอาจรู้สึกว่าไม่ได้ก้าวหน้าขึ้นเลยกับการฝึกและการสร้างความสัมพันธ์ ไม่จริงหรอก จงทำต่อไป



~*~การกินอุจจาระของตัวเอง (Coprophagy)~*~

ถ้าเฝ้าดูกระต่ายในตอนเช้าตรู่ อาจเห็นมันทำท่าแปลกๆ โดยการเอี้ยวหัวไปข้างหลังจนกระทั่งหัวของมันเข้าไปอยู่ใต้หาง โดยการเฝ้าดูอย่างใกล้ชิดจะเห็นว่ากระต่ายกำลังกินอุจจาระของตัวเอง นี่คือพฤติกรรมตามธรรมชาติเป็นเรื่องสำคัญที่ต้องยอมให้กระต่ายของคุณทำสิ่งนี้ แม้จะพบว่ามันน่าขยะแขยงก็ตามที

การกระทำแบบนี้เรียกว่า Coproghagy หนึ่งครั้งต่อวันในตอนเช้าตรู่กระต่ายจะผลิตอุจจาระที่อ่อนนุ่ม ซึ่งแตกต่างจากอุจจาระในระหว่างวัน อุจจาระที่อ่อนนุ่มนี้เรียกว่า Cecotropes กระต่ายจะได้รับสารอาหารเพิ่มเติมจากการกิน Cecotropes เข้าไป แบคทีเรียในลำไส้ของกระต่ายจะผลิตวิตามินบี และโปรตีนซึ่งออกมากกับ Cecotropes กระต่ายที่ไม่ได้กิน Cecotropes บางทีอาจเพราะความเจ็บป่วย อาจเกิดการขาดวิตามินบีและการเปลี่ยนแปลงที่ไม่พึงปรารถนาของแบคทีเรียในลำไส้